Có thể bạn chưa biết ngoài 3 dạng vật chất mà chúng ta thường biết đến là thể rắn, lỏng, khí thì còn dạng thứ 4 là Plasma. Plasma là một dạng vật chất hiện đang được nghiên cứu, ứng dụng trên nhiều lĩnh vực. Vậy bạn đã biết plasma là gì? Ứng dụng của plasma là gì? Hãy cùng swagathresorts.com tìm hiểu qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé!
I. Plasma là gì?
Plasma là gì? Đây là một trong bốn trạng thái cơ bản của vật chất – dạng ion hóa (còn được gọi là nguyên tử Li), là một chất khí bao gồm các ion và các electron tự do. Nó được mô tả lần đầu tiên bởi nhà hóa học Irving Langmuir vào năm 1920.
Plasma là dạng vật chất thứ 4 hay dạng ion hóa
Plasma có thể được tạo ra bằng cách đốt nóng khí trơ hoặc bằng cách cho nó tiếp xúc với trường điện từ đủ mạnh để làm cho khí bị ion hóa trở thành chất dẫn điện. Các ion và electron tích điện bị ảnh hưởng bởi các trường điện từ tầm xa, làm cho động lực học plasma nhạy cảm hơn với các trường này so với khí trơ.
Khi nhiệt độ tăng, các electron âm bắt đầu rời khỏi nguyên tử và tự do chuyển động. Nguyên tử trở thành ion mang điện tích dương. Nhiệt độ càng cao, càng có nhiều electron được phát ra từ các nguyên tử khí. Hiện tượng này được gọi là sự ion hóa chất khí. Trạng thái khí bị ion hóa được các nhà khoa học gọi là “trạng thái plasma”.
Plasma rất hiếm trên Trái đất, nhưng hơn 99% vật chất nhìn thấy được trong vũ trụ tồn tại ở dạng này. Các nhà khoa học tin rằng plasma được tìm thấy chủ yếu ở các ngôi sao và mở rộng đến các môi trường bên trong hiếm hoi. Ngoài ra, nó có thể là một khu vực giữa các thiên hà.
II. Công nghệ plasma là gì?
Công nghệ plasma là nghiên cứu về ứng dụng cụ thể của plasma và tia plasma để đạt được mục đích của con người.
Có thể hiểu đơn giản công nghệ plasma là ứng dụng của trạng thái plasma trong các lĩnh vực như hàn, cắt và y học. Mỗi lĩnh vực có cách hiểu riêng về khái niệm công nghệ plasma.
Theo tính chất nhiệt động của plasma, công nghệ plasma cũng được chia thành công nghệ plasma nóng và công nghệ plasma lạnh.
1. Plasma nóng
Plasma nóng là trạng thái được tạo ra ở nhiệt độ, áp suất và năng lượng cao bằng quá trình ion hóa do va chạm nhiệt giữa các phân tử hoặc nguyên tử.
Khi nhiệt độ tăng lên, mỗi electron bị tách ra khỏi một nguyên tử và khi nhiệt độ tăng lên, tất cả các nguyên tử đều bị ion hóa. Hoặc nếu nguyên tử bị ion hóa cực độ ở nhiệt độ rất cao thì chỉ có hạt nhân và các electron riêng lẻ tách ra khỏi hạt nhân.
2. Plasma lạnh
Plasma lạnh chỉ tồn tại ở nhiệt độ phòng
Plasma lạnh được hình thành do sự kết hợp của các electron, ion, nguyên tử trung hòa… tạo thành plasma không sinh nhiệt và chỉ tồn tại ở nhiệt độ phòng.
Một plasma được gọi là plasma lạnh nếu quá trình ion hóa xảy ra bằng cách nhận năng lượng từ một dòng vật chất bên ngoài, chẳng hạn như bức xạ điện từ.
Ở nhiều nước đã tập trung việc nghiên cứu ứng dụng plasma lạnh trong những năm trở lại đây với ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y sinh, hóa học hay nông nghiệp.
III. Ứng dụng của plasma hiện nay
1. Y tế
Plasma lạnh được sử dụng trong y tế trong các ứng dụng như:
Plasma được ứng dụng trong y tế dùng để làm lành vết phẫu thuật
- Điều trị các vết thương cấp tính như vết cắt, vết bỏng và các vết thương mãn tính như lòng bàn chân, xương cùng, bả vai, gót chân, các vết loét do tỳ đè như bệnh tiểu đường,…
- Điều trị các bệnh da liễu như nấm, chàm.
- Điều trị các vết thương do nhiễm trùng, hoại tử da, nhiều vết bầm tím, mất da riêng lẻ.
- Đặc biệt trong sản phụ khoa, plasma lạnh có hiệu quả trong khâu tầng sinh môn khi đẻ thường, mổ bụng sau mổ lấy thai, vết thương vùng áp xe vú và vết chích áp xe vú, mổ u xơ tử cung, điều trị thai ngoài tử cung,…
- Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy huyết tương có triển vọng trong điều trị ung thư, đặc biệt là ung thư máu.
- Hơn nữa nó cùng có tác dụng tránh nhiễm trùng sau phẫu thuật,….
2. Sản xuất
Bao bì thực phẩm được thiết kế để bảo quản và bảo vệ thực phẩm khỏi những tác động bên ngoài và hư hỏng trong quá trình phân phối và lưu trữ, có khả năng bị hỏng.
Plasma lạnh có khả năng bổ sung cho các quy trình hóa học hiện tại bằng cách khử trùng bao bì thực phẩm.
3. Thực phẩm
Plasma được sử dụng để khử trùng trái cây
Plasma trong thực phẩm được sử dụng để khử trùng bề mặt của trái cây, hạt,…Plasma lạnh có khả năng làm giảm thiểu vi khuẩn mà không gây ảnh hưởng xấu đến đặc điểm chính là lượng dinh dưỡng trong thực phẩm tươi sống.
4. Xử lý nước thải
Tạo plasma ở dạng lỏng có thể xử lý nước thải từ ngành công nghiệp thực phẩm, chẳng hạn như nước rửa gia cầm. Nó là sự kết hợp của điện trường plasma lạnh tạo ra các gốc tự do, điện tử tự do, tia cực tím và các phần tử điện ở mức 10-40 kV/cm.
IV. Lời kết
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản về plasma là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với các bạn. Cảm ơn đã đón đọc!
